زخم می تواند به صورت هر گونه آسیب و یا شکستگی در سطح پوست تعریف شود. شکستگی و یا آسیب رسیدن به پوست، علل اصلی زخم هستند که می توانند باز یا بسته شوند. اگر زخم ها جدید باشند، به عنوان زخم های حاد شناخته می شوند و در صورتی که بیش از سه تا چهار هفته به طول بینجامند، زخم های مزمن محسوب می شوند.
اگر در این فکر هستید که چگونه زخم های صورت و بدن را به سرعت التیام دهید و به درمان زخم خود بپردازید، به جای درستی آمده اید. زخم چگونه سریع‌تر التیام پیدا می کند؟ با مراقبت اولیه مناسب و توجه به زخم، از جمله برخی درمان های طبیعی بسیار موثر، زمان درمان را میتوان کوتاه کرد و از عوارض جانبی ناخواسته مانند عفونت و زخم میتوان اجتناب کرد.
انواع مختلف زخم
اصلی ترین طبقه بندی زخم ها شامل زخم های حاد یا مزمن، باز یا بسته هستند و سپس زیر مجموعه های زیادی در این طبقه‌بندی وجود دارند.
برخی از انواع رایج زخم ها شامل موارد زیر هستند:
- بریدگی
- سوختگی
- خراشیدگی
- زخم عمیق و سوراخ شده
- زخم های تحت فشار
بریدگی های خفیف مثل بریدن با یک تکه کاغذ می تواند در عرض چند روز التیام پیدا کند. چه مدت طول می کشد تا زخم عمیق التیام یابد؟ این موضوع واقعا می تواند متفاوت باشد. برای مثال، التیام زخم‌های بزرگ یا عمیق ناشی از برش عمل جراحی می توانند از شش تا هشت هفته طول بکشند. زمان بهبود زخم، به چندین عامل مختلف، بستگی دارد که می تواند از چند روز تا چند هفته و چند ماه و چند سال طول بکشد تا زخم ها به طور کامل التیام یابند.
عوامل زیر از التیام زخم جلوگیری می کنند و یا روند التیام را با کندی روبرو می کنند:
- عفونت
- دیابت
- جریان خون ضعیف
- چاقی که خطر عفونت پس از جراحی را افزایش می دهد
- سن، بزرگسالان مسن، به طور کلی آرامتر از افراد جوان بهبود می‌یابند.
- مصرف الکل زیاد که می تواند روند درمان را کند کرده و خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.
- سیگار کشیدن که بهبود درمان را به تاخیر می‌اندازد و خطر ابتلا به عوارضی مانند عفونت و باز شدن زخم ها را افزایش می دهد.
- استرس که می تواند به کمبود خواب، رژیم غذایی ناسالم و سیگار کشیدن و مصرف الکل زیاد، درمان را به تاخیر می اندازد.
- مصرف داروهای خاص از جمله کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ( NSAIDs ) و برخی داروهای شیمی درمانی
آیا وازلین می تواند به درمان زخم کمک کند؟ وازلین فقط یک ماده ژله ای نفتی است که استفاده از آن، یک روش اثبات شده برای التیام زخم‌ها یا جلوگیری از زخم شدن نیست. اگر هم فایده ای داشته باشد، می تواند با انباشته کردن مواد مرطوب کننده، روی زخم را بپوشاند. وازلین خاصیت مرطوب کنندگی دارد، اما مرطوب کننده های طبیعی بسیاری نظیر روغن نارگیل وجود دارند که می توانید به جای وازلین، استفاده کنید.
مراحل التیام و بهبود زخم
اگر نگاهی به مراحل درمان زخم بیندازید، خواهید دید که یک فرآیند کلی از زمان به وجود آمدن زخم تا زمانی که به طور کامل التیام پیدا می کند، وجود دارد.
چهار مرحله اصلی یا چهار نوع درمان زخم وجود دارد. این چهار مرحله درمان زخم چه هستند؟ این مراحل اولیه از جدول زمانی بهبود زخم است :
مرحله اول : مرحله هموستازی (توقف خونریزی)
پروتئینی که در خون شما وجود دارد مانند یک چسب عمل می کند تا پلاکت ها را به یکدیگر متصل کرده و به دهانه رگ های خونی بچسباند تا باعث تشکیل لخته خون شوند و خونریزی از ناحیه زخم را متوقف کنند.
مرحله دوم: مرحله دفاعی / التهابی
پلاکت های خون مواد شیمیایی ویژه‌ای را آزاد می کنند که باعث التهاب می شوند و اغلب منجر به تورم و قرمزی اطراف ناحیه زخم می شود. التهاب مزمن مشکل ساز است، اما این یک نمونه کامل از تورم موقت و مفید در بدن است. در این مرحله ، سلول های سفید مبارزه کننده با زخم، راه خود را به محل زخم باز می کنند تا هر گونه باکتری را از بین ببرند و باکتری هایی که به ترمیم ناحیه زخم کمک خواهند کرد را تولید کنند. این مرحله اغلب ۴ تا ۶ روز طول می کشد.
مرحله سوم: مرحله تقویت کننده (بازسازی پوست)
این زمانی است که بدن شما شروع به ساخت سلول های پوستی جدید می کند، که شامل فراهم کردن اکسیژن و مواد مغذی برای التیام زخم می باشد. پیام رسان های شیمیایی نیز به سلول های پوستی علامت می دهند تا کلاژن تولید کنند که یک پروتئین اصلی و مورد نیاز برای بازسازی منطقه آسیب دیده می باشد. یک زخم قرمز ممکن است در این مرحله شکل بگیرد اما می تواند با زمان و استفاده از روش های طبیعی، جای زخم محو شود. این مرحله بین 4 تا ۲۴ روز می تواند به طول بیانجامد.
مرحله چهارم: مرحله تشکیل پوست جدید
این مرحله نهایی درمان عمدتا شامل تشکیل پوست جدید است که قوی تر نیز می باشد. همان طور که بافت پوست جدید در جای خود قرار می گیرد، مشاهده چروکیدگی یا کشیدگی پوست اطراف زخم، طبیعی و عادی است. این مرحله نهایی می تواند از ۲۱ روز تا دو سال طول بکشد.
7 روش طبیعی مراقبت و درمان زخم
چطور می توانم زخم خودم را سریع تر التیام بخشم؟ ممکن است قبل از اینکه این مقاله را بخوانید، از خودتان این سوال را پرسیده باشید. برای زخم های کوچک، زخم خود را با آب و صابون ملایم تمیز کنید، آن را خشک کرده و سپس زخم را با بانداژ استریل بپوشانید. برای زخم‌های جدی تر، دستورالعمل های مراقبت از زخمی که مراقب بهداشت در اختیار می گذارد، دنبال کنید.
اگر به دنبال درمان های طبیعی دیگری هستید که به التیام سریع زخم ها کمک کنید، در اینجا چند ایده عالی وجود دارد:
غذاهای عالی برای درمان زخم ها
اگر به دنبال این هستید که چگونه زخم های عمیق خود را التیام بخشید، رژیم غذایی خود را فراموش نکنید. غذاهای شفا بخش زیادی وجود دارند که می توانند به بهبود زخم ها کمک کنند. از جمله :
سبزیجات دارای برگ سبز
کلم‌پیچ، بروکلی، اسفناج و دیگر سبزی ها که ویتامین K بالایی دارند و برای لخته شدن خون ضروری است.
پروتئین بدون چربی
بدن نمی تواند بافت های از دست رفته را بدون وجود پروتئین، بسازد. سعی کنید حداقل ۴ تا ۵ اونس از پروتئین آلی و بدون چربی مانند ماهی وحشی یا گوشت گاوی که با علف تغذیه شده را در هر وعده غذایی خود مصرف کنید.
درمان زخم با ماهی ها
اسیدهای چرب ضروری که در غذاهایی مثل ماهی های شکاری، گردو، دانه های کتان و دانه های چیا یافت می شوند برای کمک به التیام سریع زخم ها حیاتی هستند.
از مصرف غذاهایی که روند بهبودی را به تاخیر می اندازند، اجتناب کنید
برخی غذاهایی که باید از خوردن آنها اجتناب کنید، عبارتند از:
الکل
التهاب را افزایش می دهد و برای درمان و بهبودی مضر است.
شکر و دانه های تصفیه شده
باعث افزایش التهاب می شوند و روند درمان را به تاخیر می اندازند.
روغن های هیدروژنه
چربی های هیدروژنه، التهاب را افزایش می دهند و توانایی بدن شما را برای التیام، کاهش می دهند.
درمان زخم با غذاهای فرآوری شده
این غذاها شامل روغن های هیدروژنه، مواد شیمیایی، رنگ و دیگر افزودنی‌های مشکوک هستند که می توانند التیام زخم را با کندی مواجه کنند.
کلاژن
اگر در این فکر هستید که چگونه زخم را سریع تر التیام دهید، ممکن است کلاژن به نظرتان برسد که پروتئین فراوانی در بدن است و در ساختار پوست نیز وجود دارد. استفاده داخلی از کلاژن می تواند به بهبود و التیام زخم کمک کند که شامل سنتز کلاژن برای ترمیم ناحیه زخم می باشد. استفاده موضعی از کلاژن به عنوان مرهمی بر روی زخم، به رشد بافت جدید پوست نیز کمک می کند.
برای اضافه کردن کلاژن به رژیم غذایی خود، سعی کنید از آبگوشت خانگی یا پودر پروتئین تهیه شده از استخوان که دارای کلاژن زیادی می باشد، استفاده کنید. تحقیقات نشان می دهند که پودر کلاژن می تواند به عنوان یک درمان اضافی، برای زخم‌های مزمن نظیر زخم های تحت فشار و زخم های پای دیابتی مفید باشد.
درمان زخم با عسل خام
تعجب نکنید، زمان التیام زخم زانو به طور قابل توجهی، کمتر از زمان درمان لازم برای زخم عمیق است. اگر فکر می کنید که چگونه، سریع تر می توانید زخم را التیام دهید، عسل خام یک درمان عالی برای کمک به التیام سریع زخم ها می باشد. عسل به تمیز کردن زخم، کاهش علائم عفونت از جمله چرک و بو، کاهش درد و حتی سرعت بخشیدن به روند التیام کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهند که عسل به عنوان یک مرهم برای ضد عفونی کردن زخم ها موثر است. عسل در واقع با ایجاد واکنش با مایعات بدن، آب اکسیژنه تولید می کند و یک محیط نامساعد را برای باکتری ها ایجاد می کند. علاوه بر این، غلظت پراکسید هیدروژن تولید شده در مقایسه با آنهایی که معمولا برای جراحت بکار می روند، بسیار پایین است در نتیجه، آسیب های سیتوتوکسیک توسط پراکسید هیدروژن، بسیار کم است. بنابراین، به عبارت دیگر، عسل می تواند سطح مطلوب پراکسید هیدروژن را به جای استفاده از پراکسید هیدروژن خالص که گاهی اوقات برای زخم ها بسیار قوی است و ممکن است باعث آسیب بافتی شود، افزایش دهد.
برخی از زخم ها با استفاده از عسل درمان شده اند در حالی که درمان برخی دیگر از زخم ها، ناموفق بوده است. عسل نشان داده است که می تواند به درمان بسیاری از زخم‌ها کمک کند، از جمله زخم های پس از انجام اعمال جراحی، زخم های مزمن پا ،آبسه، سوختگی ،سائیدگی و بریدگی. به نظر می رسد که عسل می تواند بو و چرک را کاهش دهد، زخم را تمیز کند، عفونت و درد را کاهش دهد و زمان التیام را کاهش دهد. ترکیب عسل و کره، نقش دفاعی برای زخم دارد و به عنوان مرهم برای زخم های عفونی، از سال ۱۹۹۱ در چهار بیمارستان بمبئی مورد استفاده قرار می گرفته است .
برای درمان سوختگی و زخم ها ، عسل با کیفیت بالا را به طور مستقیم به ناحیه آسیب دیده می توانید اعمال کنید و یا به صورت پانسمان از آن استفاده کنید که در صورت پانسمان، باید هر ۲۴ تا ۴۸ ساعت آن را تعویض کنید. همچنین می توانید با مخلوط کردن عسل خام، روغن درخت چای و روغن اسطوخودوس، یک درمان خانگی عالی درست کنید.
روغن های ضروری
روغن هایی مثل روغن درخت چای و رزماری خاصیت ضد باکتریایی قابل توجهی در برابر طیف وسیعی از باکتری ها و قارچ ها دارند. روغن های ضروری را با روغن حامل مانند روغن نارگیل به نسبت 1:1 رقیق کرده و سپس استفاده کنید. این کار را تا سه بار در روز می توانید انجام دهید.
این روغن ها، همچنین سطح رطوبت ناحیه زخم را افزایش می دهند که برای درمان بسیار عالی است. آیا زخم های مرطوب سریع تر التیام می یابند یا زخم های خشک؟ طبق گفته متخصصان، زخم ها نیازمند رطوبت هستند تا التیام یابند. آیا پوشاندن روی زخم ها، بهبودی را سرعت می بخشد یا باز گذاشتن آنها، به روند بهبودی کمک می کند؟ با باز گذاشتن روی زخم، سلول‌های جدید سطح پوست، خشک می شوند و باعث بدتر شدن درد و کند شدن روند درمان می شوند. بنابراین دقت کنید که روغن ضروری را با روغن حامل رقیق کنید و سپس منطقه را با بانداژ استریل بپوشانید.
در صورت حساسیت، استفاده از روغن های ضروری را قطع کنید. به طور کلی، از روغن های ضروری، در اطراف چشم و دیگر غشاهای مخاطی استفاده نکنید.
درمان زخم با روی
روی، عملکرد سیستم ایمنی را افزایش داده و باعث بهبود یافتن پوست می شود. کمبود روی در واقع می تواند به فرآیند التیام زخم آسیب برساند. مقاله علمی که در سال ۲۰۱۸ و در مجله مواد مغذی منتشر شد، خاطر نشان کرد که روی نقش مهمی در تنظیم هر مرحله از فرآیند التیام زخم ایفا می کند از ترمیم غشا، استرس اکسیداتیو، انعقاد، التهاب و دفاع از بدن، اپیتلیالیزاسیون مجدد، توسعه عروق خونی جدید تا تشکیل فیبروز و جای زخم. محققان معتقدند که با نیاز به بهبود مراقبت زخم،روی و پروتئین هایی که به عنوان یک کو- فاکتور عمل می کنند، باعث پیشرفت درمان و مراقبت از زخم هایی می شوند که به سختی التیام می یابند.
مواد غذایی بسیار زیادی وجود دارند که سرشار از روی هستند که می توانید آنها را به برنامه رژیم درمانی زخم های خود، اضافه کنید. این غذاها عبارتند از گوشت بره، گوشت گاو، دانه های کدو تنبل و بادام هندی.شما از مکمل روی نیز می توانید استفاده کنید.
ویتامین C
یک ماده مغذی مهم دیگر که واقعا می تواند سعی و تلاش شما را برای مراقبت از زخم، افزایش دهد، ویتامین C است که به تولید کلاژن کمک می کند و همان طور که می دانید برای ترمیم آسیب بافت های پوستی و رگ های خونی مهم است. ویتامین C در واقع نقش کلیدی در تمامی مراحل فرآیند التیام زخم ایفا می کند.
گرفتن این آنتی اکسیدان قوی از رژیم غذایی روزانه و از طریق غذاهای غنی از ویتامین c مانند مرکبات، فلفل دلمه‌ای، توت فرنگی و گوجه فرنگی دشوار نیست. همچنین می توانید از یک مکمل ویتامین c با کیفیت بالا نیز استفاده کنید.آملا، به عنوان یک نوع مکمل پودری در دسترس می باشد و منبع عالی از ویتامین c است.
اقدامات احتیاطی برای مراقبت و درمان زخم
اگر درباره این موضوع فکر می کنید که آیا زخم من عفونی شده و یا بهبود یافته، ممکن است خواسته باشید برای اطمینان، به پزشک مراجعه کنید.
در صورت بروز مشکلات زیر، همیشه به دنبال مراقبت های اورژانسی پزشکی باشید:
- خونریزی زیاد از زخم یا اینکه خونریزی، به سختی متوقف می شود.
- زخم ناشی از گاز گرفتن یک حیوان یا یک انسان
- پوست شما به خاطر وجود جراحت از هم باز شده و ممکن است به بخیه نیاز داشته باشید.
- وجود زخم همراه با بی‌حسی که ممکن است نشان دهنده وارد شدن آسیب های عصبی باشد.
- با التیام یافتن زخم، روی زخم های دلمه بسته را نکنید و یا خراش ندهید زیرا می تواند منجر به زخم و یا عفونت شود.
اگر علائم زیر را در زخم عفونی مشاهده کردید، با پزشک خود تماس بگیرید:
- افزایش قرمزی و یا تورم
- با گذشت زمان، درد بدتر می شود.
- پوست اطراف زخم، گرم می شود.
- وجود بوی نامطبوع هنگام تمیز کردن زخم
- ترشح غیر معمول یا فزاینده
- تب یا لرز
اگر یک زخم وخیم و خطرناکی دارید، قبل از استفاده از هر گونه داروی جایگزین موضعی ،با پزشک خود مشورت کنید.
نظرات نهایی درباره مراقبت از زخم
زخم هر گونه آسیب و یا شکستگی در سطح پوست است.
انواع مختلف زخم‌ها عبارتند از:
- بریدگی ها
- خراش ها
- سوختگی ها
- زخم های عمیق و سوراخ شده
- زخم های تحت فشار
پس از بروز زخم، چهار مرحله اصلی درمان وجود دارد که توسط بدن ما انجام می شود . این مراحل شامل توقف خونریزی، تمیز کردن زخم و مبارزه با باکتری ها، بازسازی بافت پوست و مرحله نهایی که تولید بافت جدید قوی تری می باشد.
درمان های طبیعی که می توانند به روند بهبودی کمک کنند عبارتند از:
- یک رژیم غذایی که غنی از مواد مغذی مهم و کلیدی نظیر پروتئین، ویتامین K، روی، ویتامین C و اسیدهای چرب امگا ۳ هستند.
- اجتناب از غذاهای غیر مفید و نوشیدنی‌ها از جمله غذاهایی که شکر زیادی دارند، غذاهای فرآوری شده و الکل.
- رژیم غذایی خود را با مصرف روی، ویتامین C و آبگوشت که غنی از کلاژن می باشد، کامل کنید.
- به کار بردن روزانه روغن های ضروری با یک روغن حامل مرطوب کننده
- استفاده از عسل و روغن‌های ضروری و تهیه یک ضماد خانگی ترمیم کننده زخم
همیشه مراقبت های پزشکی فوری را برای یک جراحت وخیم و دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید و همیشه قبل از استفاده از هر گونه درمان طبیعی، از ایمن بودن آن مطمئن شوید.
